چهار سال پس از بازگشت طالبان به قدرت، جشن امسال بدون پیام‌های تبریکی از سوی حتی یک دولت خارجی سپری شد؛ روسیه تنها کشوری طالبان را به‌رسمیت‌شناخته است، نیز پیام تبریکی نداد.
وزیر خارجه‌ی آلمان: در چهار سال گذشته طالبان هرچه بیشتر حقوق زنان و اقلیت‌ها را محدود کرده‌اند و تحت حاکمیت این گروه «نقض‌های جدی حقوق بشر بار دیگر به بخشی از زندگی روزمره بدل شده است.»
وزارت خارجه آلمان: بازگشت افغانستان به جامعه بین‌المللی بدون رعایت تعهدات بین‌المللی، به‌ویژه احترام به حقوق بشر، غیرممکن خواهد بود.
وزارت خارجه فرانسه: چهار سال پس از بازگشت طالبان به قدرت، فرانسه بار دیگر بر همبستگی با مردم افغانستان و تعهد به استفاده از همه اهرم‌های موجود برای بهبود وضعیت این کشور تأکید می‌کند.
وزارت خارجه کانادا: بازگشت طالبان به قدرت و مدیریت ناکارآمد آنان، محیطی سهل برای فعالیت سازمان‌های هراس‌افکنی ایجاد کرده و تهدیدی جدی برای امنیت منطقه‌ای و جهانی بشمار می‌آید.
هانا نیومن، عضو پارلمان اتحادیه اروپا: چهار سال از بازگشت طالبان به قدرت می‌گذرد و وضعیت زنان و دختران بحرانی باقی مانده است. به طالبان نباید مشروعیت داده شود.
سوزان فرگسن، نماینده ویژه بخش زنان سازمان ملل: محدودیت‌های طالبان بر زنان موقتی نیست. هیچ یک از احکام هنوز لغو نشده اند. جدی ترین بحران حقوق زنان در جهان، اکنون به عنوان یک وضعیت عادی پذیرفته شده است.
دادگاه بین‌المللی کیفری در چهارمین سالگرد سقوط جمهوریت، میزبان نشستی با حضور حقوق‌دانان و مدافعان حقوق بشر برای بررسی پیامدهای جنگ و نقض حقوق بشر در افغانستان بود.
سازمان عفو بین‌الملل: طالبان نظام حقوقی افغانستان را کاملاً برچیده و یک نظام مذهبی مبتنی بر تفسیر سخت‌گیرانه‌ی شان از شریعت را جایگزین آن کرده‌اند.
برخلاف سه سال گذشته، طالبان امسال در بگرام رژه نظامی برگزار نکرد. مقامات طالبان در خیمه لویه جرگه از پیروزی خود تجلیل کردند.
وزارت داخله طالبان: برنامه داعش برای حمله به مراسم جشن پیروزی در میدان هوایی بگرام خنثی و یک عضو داعش در منطقه باریک‌آب بگرام بازداشت و یک موتر کرولا به همراه سه موشک کشف و ضبط شد.
هشدارهای پیاپی رئیس جمهور امریکا می‌تواند دلیل خودداری طالبان از برگزاری رژه نظامی در بگرام باشد.
پیام ملا هبت‌الله؛
- «افغانستان پس از پایان اشغال، دارای یک نظام مقدس شرعی گردید، پس از چند دهه در وطن امنیت تامین شد، مردم در روشنایی قوانین شرعی از فساد، ظلم، غصب، مواد مخدر، دزدی، چور و چپاول نجات یافتند.»
- «هدایت جدی من به تمام مسئولین این است که در خدمت نظام شرعی و مسلمانان باشند و بخاطر رفاه و آرامش مردم کوشش نمایند و تمام وزرا و کابینه‌‌ی ا.ا. از کلمه سرپرست را استفاده نکنند.»
- «همان‌طور که خداوند نصرت را نصیب مجاهدین افغانستان کرد، پیروزی را نصیب فلسطین نیز خواهد کرد.»
رهبر طالبان از اعضای این گروه خواست که «شکر» به‌جای آورند و هشدار داد که اگر ناشکری کنند به «عذاب سخت» مبتلا خواهند شد.
عبدالسلام حنفی: کشورها در امور داخلی ما مداخله نکنند، ما نیز در امور داخلی هیچ کشور مداخله نخواهیم کرد.
سراج‌الدین حقانی؛
- «هدف جهاد مطرح‌سازی شخصی ما نبود، بلکه پایان دادن به اشغال و تأسیس نظام اسلامی بود.»
- «در سطح جهانی نسبت به ا.ا. سوءتفاهم‌هایی وجود دارد، اما اگر گفتگوها بر مبنای درک متقابل و درست صورت گیرد، این مشکلات به‌زودی برطرف خواهند شد.»
- «بسیاری‌ها به خاطر منافع نادرست‌شان به افغانستان اتهام می‌زنند که گویا مرکز تروریستان بین‌المللی است. در حالی‌که ما به تعهدات‌ما طبق توافق‌نامه دوحه پایبند هستیم.»
- «این امنیت و وضعیت کنونی برای دشمنان قابل تحمل نیست. افغانستان، سرزمین مردمی مقدس است که در طول تاریخ، هیچ‌کس نتوانسته بر آن‌ها تجاوز کند؛ و اگر هم تلاشی صورت گرفته، در همان لحظه پاسخی مردانه دریافت کرده است.»
- «نظام کنونی، همان‌گونه که در دوحه به شما تعهد داده، به تعهدات خود پایبند است. هر کسی که با این نظام مشکل دارد، دروازه‌های ما به روی او باز است.»
امیرخان متقی؛
- «ا.ا. سیاست متوازن در پیش گرفته و خواهان روابط نیک با همه کشورهاست. اگر کسی پیش‌قدم نمی‌شود، کار خودشان است. اما دیپلومات‌های ما حتی به برخی از کشورهای اروپایی نیز رفته‌اند.»
- «سیاست متوازن یعنی این‌که از این پس، ما به‌خاطر یک کشور، با کشور دیگر دشمنی نکنیم. افغانستان دیگر میدان رقابت‌های منفی نخواهد بود، بلکه به میدان اتصال و اقتصاد تبدیل خواهد شد.»
- «افغان‌های مقیم خارج از ‘اوهام و خیالات’ بیرون شوند و به کشور بازگردند. امروز افغانستان واقعاً خانه مشترک تمام افغان‌هاست. تمام بودجه، چه در بخش انکشافی و چه عادی، از منابع داخلی تأمین می‌شود.»
- «در گذشته کشورهای دیگر به افغانستان پیشروی می‌کردند، اما در چهار سال گذشته حتی یک اینچ خاک هم از افغانستان تصرف نشده است.»
- «برای ۱۰ میلیون شاگرد، امکانات تحصیلی در مدارس فراهم شده و ۲.۸ میلیون دختر در مکاتب و مدارس مشغول به تحصیل اند.»
- «پیروزی در انقلاب آسان اما حفظ آن دشوار است.»
اعضای موترسایکل سوار طالبان در قندهار «آدمک» دونالد ترامپ را با زدن سیلی و چوب به تمسخر گرفتند.
نیروهای طالبان در ولایت‌های بلخ و پروان بشکه‌های زرد را حمل و در جاده‌ها نمایش دادند.
طالبان به مدیران همه مکاتب و ادارات دولتی در فاریاب دستور دادند که در تجلیل چهارمین سالگرد حاکمیت شان که مصادف با روز جمعه (رخصتی) بود شرکت کنند؛ در غیر آن، «سه روز غیبت» برای آنان ثبت خواهد شد.
طالبان در ولایت‌های پکتیا و پکتیکا ممنوعیت نشر تصویر زنده جان را برداشتند و از خبرنگاران خواستند نشست‌های این روز را «به‌گونه گسترده و تصویری» پوشش دهند.
بیشتر شرکت‌کننده‌گان در مراسم ۲۴ اسد در ولایت لوگر دانش‌آموزانی بودند که به‌زور به این تجمع آورده شده‌اند.
در شهر گردیز طالبان مردم را به‌زور در مراسمی در بازار شهر جمع کردند و پرچم سفید به دست شان دادند.
دکان‌داران بازار دوسرکه ولسوالی اسماعیل‌خیل و مندوزی ولایت خوست پس از هشدار طالبان، مجبور شدند پرچم‌های سفید این گروه را بر سر در دکان‌های‌شان نصب کنند.
نصیر احمد فایق: «به‌سبب خودخواهی، رقابت، تعصب، معامله و خیانت رهبران عوام‌فریب نظام جمهوریت و گروهی از سیاسیون و تکنوکرات‌های فاسد، نظام نوپای جمهوریت به گروهی جاهل و متعصب تسلیم داده شد.»
شورای هماهنگی نمایندگی‌های سیاسی دولت پیشین: سکوت و برخورد منفعل جامعه بین‌المللی، مشروعیت بخشیدن به سرکوب گسترده حقوق بشر در افغانستان محسوب می‌شود.
فدراسیون بین‌المللی خبرنگاران: طالبان روزنامه‌نگاری مستقل را نابوده کرده‌اند. در حال حاضر حدود ۴۷۰ رسانه در افغانستان فعال است، اما این رسانه‌ها فقط محتوایی را منتشر کنند که با دستورات طالبان هم‌خوانی داشته باشد.
کمیته حمایت از خبرنگاران: طالبان در چهار سال گذشته بخش اعظم رسانه‌های مستقل را تعطیل، تعلیق یا تحت کنترل خود درآورده‌اند.
نی در تبعید: از زمان به قدرت رسیدن طالبان، حدود ۹۰ درصد کارکنان رسانه‌ای زن شغل‌شان را از دست دادند.
انستیتوت ملی موسیقی در تبعید: در چهار سال گذشته، محدودیت‌های طالبان بر هنر، موسیقی و هنرمندان کشور را به شدت متأثر کرده‌است.
اعضای جنبش شنبه‌های ارغوانی در تخار، هرات و کابل به گونه‌ی نمادین عکس رهبران طالبان را به آتش کشیدند.
جنبش فانوس آزادی زنان: با گذشت چهار سال، جهان واکنش شایسته‌ای نشان نداده است.
جنبش زنان متحد برای آزادی: ما این روز را نه به عنوان یک خاطره، بلکه به‌عنوان زخمی باز در تاریخ به یاد می‌آوریم، زخمی که هنوز التیام نیافته است. سقوط افغانستان، سقوط اراده ما نبود. ما ایستاده‌ایم، حتی در تاریکی.
جنبش اتحاد و همبستگی زنان: پانزدهم اگست، روز عزاست، نه جشن.
جنبش صدای افغانستان در تهران پانزدهم اگست را «روز سیاه تاریخ» کشور خواند
جنبش فانوس آزادی زنان در پاکستان خواستار تأمین حقوق اساسی زنان در افغانستان شد.
سازمان حمایت از جامعه مدنی و خبرنگاران در تبعید: «تعامل کشورها با طالبان، حمایت از سرکوب و محرومیت زنان است.»
گروهی از شهروندان مقیم اتریش در برابر سفارت آلمان در شهر وین تجمع اعتراضی برگزار کردند و از آلمان خواستند هرگونه تماس با طالبان را قطع و به گروه طالبان مشروعیت نبخشد.
معترضان در دارمشتات آلمان: «طالب جنایت می‌کند؛ جهان حمایت می‌کند.»
فعالان مدنی در شهرهای برلین، بن، ژنو، اسلو و پاریس تظاهرات ضد طالبانی برپا کردند.
گروهی از فعالان زن افغان و کانادایی در برابر پارلمان کانادا دست به اعتراض زدند و از کشورهای جهان خواستند برای اجرای حکم دادگاه لاهه در مورد دستگیری رهبر و قاضی القضات طالبان گام جدی بر دارند.
واکنش چهره ها و جریان های مخالف طالبان
قطعنامه مشترک مجمع ملی و شورای مقاومت: تمام فرامین طالبان فاقد مشروعیت است و الزام‌آور نیست.
شورای مقاومت: سلطه طالبان بر افغانستان «فاقد مشروعیت حقوقی، سیاسی و اخلاقی است و نمی‌تواند نماینده مردم افغانستان یا آینده این سرزمین باشد. جهان از تعامل خوش‌باورانه با طالبان دست بردارد.
رسول سیاف: «اسلام دین رحمت، آزادی دانایی است اما طالبان به مردم نفرت، قتل غضب تهجر به مردم آوردند و با این کار از اسلام یک چهره سیاه نشان داده‌اند.»
رسول سیاف: حاکمیت طالبان رو به زوال و سرنگونی آنان «نعمت و گشایشی برای جامعه اسلامی است.» زمان سقوط طالبان فرا رسیده، مخالفان طالبان باید برای مقابله با این گروه متحد شوند.
عبدالرشید دوستم: «آماده حرکت‌های هستیم که مردم و دنیا باور نکنند، همان چیزی را که باور نکنید، انجام خواهیم داد. آزادی افغانستان با گپ‌زدن ممکن نیست.»
دوستم: طالبان با بازداشت زنان، غصب زمین‌های مردم و آزار و اذیت مردم «قبر خود را می‌کنند.»
سرور دانش: نظام طالبان با حذف قوانین، محدود کردن حقوق شهروندان و تضعیف عدالت، افغانستان را به
«حکومت جنگل» تبدیل کرده است.
یونس قانونی: نشانه‌های زوال طالبان به‌وضوح قابل مشاهده است.
حزب جمعیت صلاح الدین ربانی: گروه طالبان به گفت‌وگو باور ندارد و در هیچ موردی که به نفع آینده‌ی کشور باشد، انعطاف نشان نمی‌دهد.
احمد مسعود: «شرایط افغانستان در چهار سال گذشته نشان داد که امید بستن به هر نیروی خارجی، راه‌حلی برای مشکلات افغانستان نیست. هر نسخه خارجی در تاریخ نشان داده که راهی جز تباهی، به سمت سلامتی نرفته است.»
علی میثم نظری، رئیس روابط خارجی جبهه مقاومت: این چهار سال، برای مردم ما، به‌ویژه زنان و دختران زیر سایه خفقان طالبان، چون چهار دهه گذشت. مقاومت علیه طالبان در حال گسترش است.
داوود ناجی، رئیس کمیته سیاسی جبهه آزادی: فرمان تازه ملا هبت‌الله برای حذف واژه «سرپرست» از عناوین حکومتی، «تیر خلاص بر قلب منتظران تعامل» با این گروه است.
رنگین دادفر سپنتا: چهار سال نسبت به تاریخ کشورها زمان کوتاهی است، اما تجربه ما نشان می‌دهد که این مدت برای مردم افغانستان برابر با قرون متمادی پر از ظلم و ویرانی بود.
حامد سیفی، فرمانده جبهه مقاومت: تغییر مثبت زمانی رخ می‌دهد که خودخواهی و برتری‌طلبی کنار گذاشته شوند.
عبدالعلی محمدی مشاور حقوقی اشرف غنی: «خیانت این بی‌چپلک‌ترین فراری، سرپوشی است بر تمام خیانت‌های تاریخی نسبت به وطن؛ دیگر نه گندمک ننگین است و نه دیورند مایه شرم.»