- در ماه می امسال، ده‌ها کارمند زن در یوناما، سایر نهادها، صندوق‌ها و برنامه‌ها به گونه آشکار از سوی افرادناشناس «تهدید به مرگ» شدند.
- وزارت داخله طالبان دست داشتن نیروهای‌اش در این تهدیدها را رد کرد و از انجام تحقیقات خبر داد.
قتل و بازداشت نظامیان و کارمندان پیشین
- قتل، بازداشت خودسرانه و شکنجه نظامیان پیشین همچنان ادامه دارد. از اول اپریل تا ۳۰ جون ۷ مورد قتل نیروهای دفاعی و امنیتی پیشین مستند شده است.
- ۸ مورد توقیف و بازداشت خودسرانه و سه مورد شکنجه مقام‌ها و نظامیان پیشین نیز به ثبت رسیده است.
آموزش و کار دختران و زنان
- زنان و دختران همچنان از تحصیلات متوسطه و عالی محروم‌اند. نشانه‌ای از لغو این سیاست دیده نمی‌شود.
تلفات غیرنظامیان
- انفجار مواد منفجره جاسازی‌شده در یک ریکشا در مزار شریف در هفتم اپریل ۳ تن را زخمی کرد. جبهه آزادی مسئولیت انفجار را به عهده گرفت.
- در نهم اپریل نیز انفجار مواد منفجره کارگذاری شده در مزارشریف ۴ مرد بالغ را زخمی کرد. جبهه آزادی مسئولیت این انفجار را نیز به عهده گرفت.
- در ۱۴ اپریل نیز در یک انفجار مواد انفجاری کارگذاری شده در مزار شریف ۱ مرد و ۱ پسر زخمی شدند، اما مسئولیت آن را هیچ گروهی بر عهده نگرفت.
- بین اول اپریل و ۳۰ جون، ۷۰ مورد تلفات غیرنظامیان براثر مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ ثبت شده است.
- قربانیان شامل ۱۸ دختر، ۳۵ پسر، ۱۳ مرد و ۴ زن بودند
مجازات در محضر عام
- در این مدت ۳ مورد اعدام در ملا عام در ولایت‌های بادغیس، فراه و نیمروز اجرا شد.
- در پاسخ به یوناما درمورد اعدام‌ها، سخنگوی دادگاه عالی اداره حاکم گفت: «هیچ مرجع خارجی حق دخالت در شریعت، دین یا سیستم قضایی ا.ا.ا را ندارد.»
- از اول اپریل تا ۳۰ جون، دست‌کم ۲۳۴ نفر، شامل ۴۸ زن و یک پسر به دست طالبان شلاق خوردند.
شکنجه، بدرفتاری و نقض روند دادرسی عادلانه
- یوناما مواردی از شکنجه و بدرفتاری در بازداشتگاه های طالبان را ثبت کرده که شامل لت‌وکوب، محرومیت از غذا و تهدید به مرگ است.
- در مواردی متهمان از حق دسترسی به وکیل محروم مانده و محاکمه‌ها پشت درهای بسته انجام شده است.
- در برخی پرونده‌ها، مجازات پیش از صدور حکم و در اثر مداخله مقامات طالبان در روند قضایی اجرا شده است.
قربانیایان غیر نظامی در بدخشان
- ۱۰ نفر در تیراندازی طالبان برای سرکوب معترضان به تخریب مزارع خشخاش در بدخشان کشته شدند. نیروهای طالبان همچنین با تیراندازی به معترضان، ده‌ها نفر دیگر را زخمی کردند.
- در ۲۵ می در ولسوالی جرم، طالبان به‌سوی معترضان شلیک کردند که در نتیجه ۱ مرد کشته و ۶ نفر دیگر زخمی شدند.
- در ۳۰ جون نیز در تیراندازی طالبان به معترضان، ۸ مرد کشته و ۲۲ نفر از جمله ۱ دختر زخمی شدند.
- نیروهای طالبان یک روز بعد از این حمله، به مراسم خاکسپاری کشته‌شدگان یورش بردند و دست‌کم ۱ مرد را کشتند و ۱۲ نفر را زخمی کردند.
بازداشت اوزبیک‌ها
- طالبان پس از یک مشاجره میان ازبیک‌ها و پشتون‌ها در ولسوالی دولت‌آباد فاریاب، اقدام به بازداشت گسترده ازبیک‌ها کردند
- این مشاجره در ۸ جون در روستای «قزبی قلعه» ولسوالی دولت‌آباد رخ داد. طالبان ۸۷ ازبیک و دو پسر پشتون‌تبار را بازداشت کردند.
- پولیس و استخبارات طالبان علاوه بر ۳۰ مرد ازبیک که در تلاش بودند تا مانع بازداشت ازبیک‌ها شوند، افراد دخیل از دو طرف را بازداشت کردند.
- در همان روز ازبیک‌ها علیه این بازداشت‌ها تظاهرات کردند و طالبان در دو روز دیگر دست‌کم ۴۸ نفر ازبیک از جمله شماری از کودکان بازداشت کردند. همه‌ی بازداشت‌شده‌ها آزاد شدند.
حجاب و امر به معروف
- طالبان نظارت بر پوشش زنان را تشدید و در مواردی زنان بدون برقع را از ورود به بازارها و استفاده از وسایط نقلیه عمومی منع کرده‌اند.
- محتسبان طالبان در ولسوالی میوند قندهار (محل اقامت ملا هبت‌الله) به شفاخانه‌ها، مغازه‌ها، دفاتر دولتی و تاکسی‌ران‌ها دستور دادند به زنانی که محرمی به همراه ندارند هیچ خدماتی ارائه نکنند.
- طالبان در قندهار کارمندان صحی زن را مجبور به همراه داشتن یک محرم مرد با داشتن «کارت شناسایی محرم» کرده‌اند. روند صدور این کارت پیچیده است و ممکن است چندین هفته طول بکشد.
- در ماه مه در هرات محتسبان طالبان زنان را به پوشیدن چادر (لباس بلند تمام‌قد که سر را نیز می‌پوشاند) وادار کردند. شماری از زنان تا زمانی که بستگان‌شان برای‌شان برقع آوردند، در بازداشت طالبان بودند.
- ماموران امر به معروف در هرات بین هشتم تا ۳۰ ماه می، شماری از زنان را به‌دلیل نپوشیدن برقع از ورود به بازارها و استفاده از ترانسپورت عمومی منع کردند.
- امر به معروف در هرات به کلینیک‌ها، دکان‌ها، بازارها، ادارات دولتی و رانندگان تاکسی دستور داد که به زنان بدون محرم مرد، خدمات ارائه نکنند.
- در ماه جون در شهر ترینکوت، مرکز ولایت ارزگان، زنانی را که به‌جای برقع، حجاب عادی پوشیده بودند، بازداشت شدند.
- ممنوعیت دسترسی زنان به پارک‌ها و مکان‌های تفریحی همچنان ادامه دارد و اجرا می‌شود.
- یوناما گزارش‌های متعددی از ممانعت حق کار زنان دریافت کرده است، این در حالی است که «اسلام به زنان اجازه کار و کارآفرینی می‌دهد.»
آزادی بیان
- فعالیت رسانه‌های خصوصی در افغانستان هر روز محدودتر می‌شود. این محدودیت‌ها شامل مشکلات اقتصادی و همچنان دستورها و فرمان‌های طالبان می‌شود.
- برخی از رسانه‌های خصوصی به دلیل مشکلات اقتصادی، بین یک‌سوم تا نیمی از کارمندان خود را اخراج کرده‌اند. اطلاع‌رسانی عمومی برای مردم هر روز بیشتر محدود می‌شود.
- طالبان رسانه‌های را که از وضعیت حقوق بشر گزارش می‌دهند، «دشمن اسلام» می‌داند.
- در بسیاری از ولایات، پخش تصاویر موجودات زنده ممنوع شده، برنامه‌های سیاسی به حالت تعلیق درآمده و تحلیلگران پیش از حضور در رسانه‌ها ملزم به دریافت مجوز از وزارت اطلاعات و فرهنگ شده‌اند.
- وزارت امر به معروف طالبان دامنه نظارت بر شبکه‌های اجتماعی را گسترش داده و چندین کاربر را در ولایت‌های بغلان، بلخ، قندوز و زابل به اتهام نشر محتوای «نامناسب» بازداشت کرده‌است.
- چندین خبرنگار و فعال رسانه‌ای نیز در این دوره بازداشت کوتاه‌مدت شده و تحت تهدید و ارعاب قرار گرفته‌اند.
- رهبر طالبان در ۱۹ جون قانونی را برای تنظیم گردهمایی شاعران تصویب کرد.
- در ۲۹ جون وزارت فرهنگ طالبان دستورالعمل تازه‌ای به رسانه‌ها ابلاغ کرد که بر اساس آن، انتشار محتوای سیاسی نیازمند مجوز ویژه است و تمام این محتوا باید پیش از نشر، بررسی شود.
بازداشت‌ها و فشار بر فعالان مدنی
- در این دوره، ۶۵۵ نفر، شامل ۶۵۰ مرد و ۵ زن بازداشت شده‌اند.
- بسیاری از این بازداشت‌ها بدون اتهام مشخص و بدون رعایت روند قانونی صورت گرفته است.
- اعضای خانواده‌های شماری از فعالان جامعه مدنی و مدافعان حقوق بشر تحت فشار قرار گرفته‌اند.
- فعالان حقوق زن در چندین ولایت ناگزیر به ترک محل سکونت شان شده‌اند.
حملات پاکستان
- در شب ۱۱ اپریل براثر حمله پاکستان بر ساحات «دوبا» و «منگل» در ولسوالی کامدیش ولایت نورستان، دو مرد، یک زن و یک پسر چهار ساله زخمی شدند.
- در ۱۲ ماه جون نیز ترکش هاوان شلیک‌شده از سوی پاکستان در ساحه‌ی «بیداد» ولسوالی دانگام ولایت کنر، منجر به زخمی‌شدن یک دختر نوجوان شد.
- به تاریخ ۱۳ جون هم در حملات راکتی نظامیان پاکستانی در ساحه‌ی «دوباندی» ولسوالی دانگام یک پسر ۱۳ساله کشته شد.
- در ۱۹ جون نیز در ساحه‌ی «لویه جرگه» ولسوالی دانگام یک زن زخمی شد.
بازگشت مهاجران
- مهاجران به کشوری بر‌می‌گردند که امنیت تضمین‌شده ندارد.
- به‌رغم اعلام عفو عمومی، منسوبان نهادهای امنیتی و دفاعی حکومت پیشین و کارمندان سابق دولت، همچنان با تهدید مواجه‌اند.
- این خطر شامل کسانی که برای سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای حقوق بشری کار کرده‌اند نیز می‌شود.
- برخی از بازگشت‌کنندگان به دلیل نگرانی از نقض حقوق بشر، دوباره کشور را ترک کرده‌اند.
جبهه آزادی: رویدادهای شامل گزازش یوناما ربطی به عملیات‌های جبهه آزادی ندارد. جبهه آزادی به قوانین جنگ و حفظ جان غیرنظامیان و محافظت از تاسیسات عام‌المنفعه متعهد است.