• 1404-06-15 6:26 قبل از ظهر

گزارش سه ماهه سیگار در باره امنیت، حکومتداری، تعاملات بین‌المللی، بحران بشری، آموزش و اقتصاد افغانستان

دلو 13 1403

جمعه ۱۲ دلو/ ۳۱ جنوری 

  • دارایی های د افغانستان بانک در صندوق امانی در سویس به نزدیک به ۴ میلیارد افزایش یافته است. تاکنون از این صندوق هیچ پرداختی انجام نشده است.
  • حکومت دونالد‌ترامپ و کنگره امریکا ممکن است خواهان بررسی برگشت حدود ۴ میلیارد دالر شوند که برای «حراست و کنترل» دوباره تحت نظارت حکومت امریکا قرار گیرد.
  • طالبان خواهان این پول هستند در حالی که هیچ حق قانونی برای دسترسی به آن ندارند. امریکا اداره طالبان را به رسمیت نمی‌شناسد، شماری از مقامات آنها در لیست تروریست‌های ویژه جهانی امریکا قرار دارند و تحت تحریم‌های امریکا و سازمان ملل نیز قرار دارد.
  • در سال گذشته با آن‌که کشور‌ها حکومت طالبان را به رسمیت نشناختند؛ اما با مقام‌های طالبان تعامل داشتند.
  • طبق روند دادگاه کیفری و دادگاه دادگستری بین‌المللی، به طالبان فرصت داده می‌شود تا این موضوع را حل و فصل کنند و اگر نتوانند این کار را انجام دهند، دادگاه به این پرونده ادامه خواهد داد.
  • در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ میلادی، ملل متحد ۳٫۷۱ میلیارد دالر نقد به افغانستان انتقال داده است.
  • محموله‌های نقدی به هدف استفاده توسط نهادهای سازمان ملل متحد، در سه ماه اخیر سال گذشته در هر ۱۰ تا ۱۴ روز یک‌بار به کابل رسیده که هرکدام به طور متوسط ۸۰ میلیون دالر بوده است.
  • بیشتر این پول (۶۴.۲ درصد) به ادارات سازمان ملل متحد، یوناما و صندوق تحت مدیریت بانک جهانی برای افغانستان اختصاص داده شده است. ۱.۲ میلیارد دالر دیگر برای پرداخت احتمالی در دسترس قرار دارد.
  • کمک‌های بشردوستانه ایالات متحده ممکن است از بروز قحطی در پی فروپاشی اقتصادی جلوگیری کرده باشد، اما نتوانسته است طالبان را از گروگان‌گیری شهروندان امریکایی، سرکوب حقوق زنان و دختران، سانسور رسانه‌ها، تبدیل افغانستان به «پناهگاه تروریست‌ها» و هدف قرار دادن کارمندان دولت پیشین بازدارد.
  • کسر تجارت افغانستان در طی سال ۲۰۲۴ میلادی، ۵۳ درصد افزایش یافته است و به ۸.۱ میلیارد دالر می‌رسد.
  • طالبان تا حدی بر فعالیت های بشردوستانه در افغانستان کنترول دارد و در مواقعی از موسسات خواسته است تا تفاهمنامه‌ها را به عنوان شرط فعالیت امضا کنند.
  • اقتصاد افغانستان در ماه نومبر سال ۲۰۲۴، شاهد ۳.۴ درصد تورم بوده است؛ در حالی که این رقم در یک ماه پیش از آن ۴.۷ درصد بوده که کاهش را نشان می‌دهد و ناشی از کاهش قیمت موادغذایی و غیرخوراکی است.
  • واردات کشور در سه ماه اخیر سال ۲۰۲۴ در سطح ۱.۲ میلیارد دالر تحت تأثیر «در دسترس بودن محدود ارز خارجی و تضعیف پول افغانی» ثابت باقی مانده است.
  • طالبان در سه ماه اخیر سال ۲۰۲۴ بیش از ۶۰ صراف را به دلایل مختلف بازداشت کردند.
  • در طی این مدت بانک‌های خصوصی انتقال به سیستم‌های پرداخت دیجیتال را آغاز کردند و بنا‌بر گزارش ها تلاش‌هایی برای استقرار این خدمات در سراسر افغانستان در حال انجام است.
  • شاخه خراسان داعش در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۰ حمله در افغانستان، ایران، روسیه، پاکستان و ترکیه انجام داده است که طبق آمارها، این میزان نسبت به سال ۲۰۲۳ حدود ۴۰ درصد افزایش داشته است.
  • داعش از زمان بازگشت طالبان به قدرت ۸ مقام طالبان را کشته است که شامل خلیل‌الرحمان حقانی، محمدداوود مزمل و نثاراحمد احمدی می‌شوند.
  • در این سه‌ماه، داعش مسئولیت ۸ حمله در افغانستان و پاکستان را بر عهده گرفت از جمله حمله بر زیارتگاه صوفیان در ولایت بغلان که ۱۲ کشته برجای گذاشت.
  • شاخه‌ی خراسان داعش مراکز عملیاتی خود را در ولایت‌های نورستان و کنر در شرق افغانستان حفظ کرده است.
  • داعش توانایی‌های مالی و لوژستیکی خود را بهبود بخشیده و کشورهای اروپایی این گروه را بزرگ‌ترین تهدید برای اروپا ارزیابی می‌کنند.
  • شاخه‌ی خراسان داعش در کوتاه‌مدت قصد دارد آمادگی رزمی خود را حفظ کرده، درآمدزایی خود را افزایش دهد، روند جذب نیرو را تقویت کند و در عین حال به‌دنبال به‌دست‌آوردن کنترل سرزمینی باشد.
  • طالبان نسبت به القاعده مدارا می‌کنند و به آنان پناهگاه امنی در افغانستان می‌دهند. القاعده هم در داخل افغانستان و هم در سراسر آسیای جنوبی و مرکزی به کمرنگ بودن خود ادامه داده است. گزارش تیم نظارت بر تحریم‌های سازمان ملل در جولای ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که القاعده از نظر استراتژیک صبور است و با سایر گروه‌های تروریستی در افغانستان همکاری می‌کند و در اولویت قرار دارد.
  • طالبان علیه داعش و جبهه‌های مخالف خود مثل جبهه مقاومت و جبهه آزادی می‌جنگد، اما نسبت به گروه‌های تروریستی مانند القاعده و (تی‌تی‌پی) تسامح دارد.
  • طبق ارزیابی سازمان ملل تی‌تی‌پی بین شش هزار تا شش هزار و ۵۰۰ جنگجو دارد که عمدتاً در شرق افغانستان مستقر اند. 
  • مشخص نیست آیا طالبان اراده و توانایی لازم برای از بین بردن کامل پناهگاه‌های تروریستی یا کنترول عبور و مرور جنگجویان خارجی در افغانستان را دارند یا خیر؟
  • نگرانی‌های ایالات متحده، سازمان ملل و کشورهای منطقه در مورد تبدیل شدن دوباره افغانستان به پناهگاه تروریستی افزایش یافته است.
  • بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ میلادی، ۲۵ درصد ممنوعیت‌ها و سایر محدودیت‌ها طالبان بر مشارکت اقتصادی زنان در اشتغال افزایش یافته‌اند.
  • زنان در افغانسان سعی دارند توجه کمی را به خود جلب کنند؛ از جمله شرکت نکردن در جلسات و نشست‌های اقتصادی و مربوط به کار و اشتغال.
  • زنان برای ارائه خدمات برای مشتریان زن در داخل بانک‌ها هنوز هم کار می‌کنند؛ اما از مردان جدا هستند.
  • طالبان در اگست ۲۰۲۴ میلادی قانون موسوم به «امر به معروف و نهی از منکر» را صادر کردند که بیش‌تر مشارکت اجتماعی-اقتصادی زنان را با ایجاد فضای محدود تحت تاثیر قرار داده است و اگر این قانون به گونه کامل تطبیق شود، منجر به فقر عمیق، کاهش درآمد خانواده‌ها و خفه شدن شرایط اقتصادی این کشور خواهد شد.

وزارت اقتصاد طالبان: «بخشی از هزینه‌های ۳٫۷۱ میلیارد دالری آمریکا به سازمان‌های بین‌الملل عمدتاً به مصارف شخصی اختصاص یافته و متباقی به پوشش کمک‌های بشردوستانه در حوزه‌های مختلف تخصیص شده است.»

وزارت اقتصاد طالبان: «هرگونه اقدام امریکا در مورد تخصیص، انتقال یا استفاده از ذخایر بانک مرکزی افغانستان غیرقابل قبول است.»

حمدالله فطرت: «تهدید دانستن داعش برای افغانستان و به شکل غیرمستقیم بزرگ‌نمایی آن برای این گروه کمپاین است که کسی باید انجام ندهد. در افغانستان گروه‌های خودسر وجود ندارد و ما این گزارش را رد می‌کنیم.»