جمعه، ۱۴ ثور
پس از کشته شدن یک تن در تیراندازی طالبان در بدخشان، مردم با شعار «مرگ به امارت» به خیابان آمدند.
معترضین در بدخشان: طالبان پشتونتبار به بهانه تخریب تریاک به خانه، حریم و عزت مردم تجاوز میکنند.
قطعه نیروهای طالبان که برای تخریب کشت تریاک به روستای «قرلق» شهرستان درایم آمده بود بر غیرنظامیانی، تیراندازی کرد، یک تن بهنام نظامالدین را کشتند و ۱۰ باشنده محل را زخمی کردند.
روند سبز: تمام فرماندهان نزدیک به فصیحالدین در بدخشان برکنار شده و یا به ولایتهای دیگر تبدیل شدهاند.
شنبه، ۱۵ ثور
یک روحانی در جمع معترضین شهرستان ارگو: افراد طالبان «به کرامت، عزت، سلامت و حتی خون» مردم احترام نگذاشتهاند.
سخنگوی وزارت داخله طالبان: وضعیت در بدخشان اکنون به «حالت عادی» برگشته و تحت کنترل پولیس است، تلاش میشود «موضوع پیشآمده» با همکاری مردم حلوفصل شود.
عبدالمتین قانع: «این رویداد به دلیل سوء استفاده یک تعداد افراد از کشاورزان تریاک (کوکنا) رخ داده است.»
براثر تیراندازی نیروهای طالبان در ولسوالی ارگوی بدخشان، باسط ۲۵ ساله کشته و پنج تن دیگر زخمی شدند.
ذبیحالله امیری، رئیس فرهنگ طالبان در بدخشان درگیری با مردم محل در ولسوالی ارگو را تأیید کرد و گفت که در این درگیری یک نفر کشته و یک نفر زخمی شدند.
جنگجویان تازهنفس با تجهیزات و امکانات پیشرفته جنگی برهبری ملا عبدالکریم، معاون قول اردوی عمری طالبان از کندز به سوی بدخشان حرکت کردند.
پس از گسترش اعتراضات، طالبان انترنت را در شهرستانهای درایم، جرم و ارگو قطع کردند.
طالبان شش معترض را بهانه مذاکره به دفتر ولسوالی درایم خواستند و سپس آنان را دستگیر کردند.
اعلامیه: جمعیت اسلامی تعرض، قتل، رفتار اهانتبار و سرکوب مردمِ ولایت بدخشان از جانب گروه طالبان را قویاً محکوم میکند و تاکید میورزد که به گواهی تاریخ فرجام چنین رفتارهای ظالمانه روسیاهی قساوتگران و پیروزی شکُوهمند مشتکوبندهی مردم علیه استبدادگران است.
امرالله صالح: «قیام خودجوش بدخشان مبارک باد! یادتان هست که گفته بودم روزی این گروه شوم، متعصب و جهالت پرور از سوی مردم لگدمال خواهد شد.»
رحمت الله نبیل: «بدخشان پرچمدار مبارزه از چنگال تندروی و ظلم طالبان است. قیام عمومی مردم می تواند امیدی برای رهایی از چنگال افراطیت و ظلم طالبان باشد.»
محمود صیقل: «قيام ولسوالىهاى درايم و ارگوى بدخشان يادآور ٣ حوت كابل و ٢٤ حوت هرات است».
یکشنبه، ۱۶ ثور
ذبیحالله مجاهد: «متاسفانه شماری از متخلفین در بدخشان بالای نیروهای امنیتی که مصروف مبارزه با کوکنار هستند، هجوم برده و باعث ایجاد رویدادهای ناگوار شدند.»
مجاهد: «بر اساس فرمان امیرالمومنین از کشت کوکنار جلوگیری میشود و هیچ منطقهای افغانستان از این فرمان مستثنا نیست.»
در سومین روز اعتراض های مردمی در بدخشان، معترضان با صدور قطع نامهای از طالبان خواستند تا قاتل فرد کشته شده را به آنان بسپارند و طالبانی را که با زبان مردم بدخشان آشنایی ندارند باید از این ولایت اخراج شوند.
هیئتی به ریاست قاری فصیح الدین برای بررسی اعتراضات در ولسوالیهای «ارگو» و «درایم» گماشته شد.
نوار صوتی قاری فصیح الدین: «مردم بسیار عاجل توصیه شوند تا از این اقداماتشان جلوگیری کنند، نشود که مجاهدین را مجبور کنند که قطعات از تمام بخشها به دلیل بغاوت مردم اقدام و حرکت کنند به بدخشان برود.»
فصیح الدین: «به همه مسئولین بگویم که در تخریب کشت کوکنار ا.ا. جدی است و با این تظاهراتها هم [متوقف] نمیشه. اگر اجازه به تظاهرات داده شود، شاید در آینده، مردم در کارهای دیگر هم تظاهرات کنند.»
نصیراحمد فایق: اعتراضات علیه طالبان در بدخشان و بغلان بیانگر «ظلم، فساد، جنایت، نقض حریم خصوصی، بیعدالتی و برخوردهای متفاوت و دوگانهی طالبان در برابر مردم و حتا طالبان غیرپشتون است.»
مجمع فدرالخواهان افغانستان: اعتراضات بدخشان اوج نارضایتی مردم از طالبان است.
لطیف پدارم: ناقوس ها در بدخشان به صدا درآمدهاند.
جنبش شنبههای ارغوانی: طالبان زیر عنوان نابودی مزارع و کشت کوکنار در ولایتهای شمال و شمال شرق به ویژه در بدخشان، شهروندان را سرکوب و حریم خصوصیشان را نقض میکنند.
محمد حلیم فدایی، والی حکومت پیشین: «پروژه طالبان» در حال کاشت بذر نفاق در میان اقوام است. این پروژه درصدد تخریب اسلام است و قوم پشتون را «ظالم و جاهل» معرفی میکند.
دوشنبه، ۱۷ ثور
در سه روز گذشته استان بدخشان شاهد اعتراضهای مردم محلی علیه اداره طالبان بود.
شورای مقاومت سرکوب مردم بدخشان را محکوم کرد و آن را «حمله به حریم خصوصی، تجاوز به خانه و کاشانهی مردم و در عین حال سرکوبگری، ظلم، جفا و جنایت» خواند.
جبهه مقاومت گفته در پشتیبانی از خواست عدالتخواهی مردم بدخشان، عملیات نظامی ویژه را آغاز کرده است.
گلبدین حکمتیار: «حوادث ولسوالىهاى درايم و ارگو مايه تأثر و تأسف اند. تمامى قضاياى كشور؛ ميان آحاد ملت و ميان زمامداران و ملت؛ بايد از طريق تمكين به شريعت حل گردند؛ نبايد كار به اعمال قوه و توسل به سلاح بكشد.»
حنیف اتمر: طالبان باید به حقوق و اراده مردم بدخشان تمکین کنند. از سازمانهای حقوقبشری میخواهیم که از مردم بدخشان محافظت کنند.
معصوم ستانکزی: این صداها برای دادخواهی بلند شده و در برابر روشهای «ناسنجیدهی ظلم و بیعدالتی» است.
حزب جنبش: «امروز افغانستان فاقد یک حکومت مشروع، فاقد قانون، و همچنان عدمپاسخگویی مسوولان گروه طالبان در گوشه و کنار افغانستان، باعث دوری مردم و فاصله گرفتن از نظام موجود گروه طالبان شده است.»
انجمن هماهنگ کنندهی فعالان زن: بیاعتنایی آشکار به ‘ناموس’ مردم و حقوق اولیهی انسانی بهویژه ‘بی حرمتی’ به زنان و دختران باعث نقض جدی حقوق بشر در افغانستان شدهاند.
سخنگوی وزارت داخلهٔ طالبان: «مردم محلی میخواهند کسانی که به سوی آنها تیراندازی کردهاند محاکمه شوند و موضوع کشتهشدگان در یک دادگاه شرعی رسیدگی شود. این درخواست کاملاً موجه است افرادی که تیراندازی کردهاند را به محاکم معرفی میکنیم.»
وزارت داخله طالبان اعلام کرد که در گفتگوها با بزرگان محلی پذیرفته است نیروهایی را که برای از بین بردن مزارع خشخاش به آنجا فرستاده، تغییر دهد و افراد دیگری را جایگزین کند.
هیئت طالبان به خانوادههای قربانیان اعتراضهای بدخشان «پیشنهاد پرداخت پول» کرد.
حمدالله فطرت: «اکنون وضعیت در کنترول است و باید بگویم که مبارزه با مواد مخدر جریان دارد و مبارزه نیروها که به هدف جلوگیری از قاچاق آغاز شده، آن هم جریان دارد.»
نشست هیئت طالبان در بدخشان بدون نتیجه پایان یافت.
سهشنبه، ۱۸ ثور
۳۵ تن از معترضان ولسوالی درایم و برخی معترضان ولسوالی ارگو برای گفتوگو با فصیحالدین فطرت به زور و اجبار به شهر فیضآباد انتقال شدند.
پهلوان شمسالدین، رئیس کمیته تعقیب فرمانهای دفتر ملاهبتالله در بدخشان و عضو هیأت مذاکرهکننده، باشندگان و متعرضان را تهدید به کشتن، لتوکوب و لشکرکشی کرد.
در نشست مشترک میان هیأت طالبان و معترضان ولسوالیهای درایم و ارگو، طالبان گفتند که جنگجویان تازه در این ولسوالیها جایگزین میکند.
به خانوادههای قربانیان اجازه صحبت کردن در این نشست داده نشد.
قاری فصیحالدین فطرت: «به این نتیجه رسیدیم که جنجالی که رخ داده و مظاهره که شده ناشی از بعضی سوءتفاهمها بوده که بهطور درست حل شد. حکومت با اهالی آن منطقه به تفاهم رسیده و با وارثهای دو نفر که کشته شدهاند نیز مجلس شد و حل گردید.»
ذبیحالله مجاهد: «مشکلی که بر سر مبارزه محو کشتهای کوکنار در بدخشان رخ داده بود، حلوفصل شد.»
وزارت عدلیه طالبان از فرمان تازهی رهبر این گروه مبنی بر کشت کوکنار خبر داد و هشدار داد که در صورت نقض آن، متخلفان با برخورد شدید شرعی مواجه میشوند.
چهارشنبه، ۱۹ ثور
از وقوع انفجار در منطقه گذر سرکُنده شهر فیضآباد خبر رسید.
منابع در بیمارستان ولایتی: شش جسد و ۱۴ زخمی به این بیمارستان منتقل شدهاند.
وزارت داخلهٔ طالبان کشتهشدن ۳ نفر و زخمیشدن پنج نفر از نیروهای پولیس این گروه را تأیید کرد.
وزارت داخله طالبان: انفجار در حالی رخ داد که نیروهای ا.ا. برای «نابودی مزارع خشخاش» از این منطقه عبور میکردند.
پس از انفجار، طالبان غیر بدخشانی مردم را آزار و اذیت و لتوکوب کردند و به صورت اعلام نشده در شهر فیضآباد وضعیت نظامی حاکم شد.
یک روز پس از توافق طالبان با معترضان، جنگجویان پشتونتبار این گروه قرارگاه نظامیشان در ولسوالی ارگو را ترک و در نزدیکی میدان هوایی فیضآباد مستقر شدند،
ذبیحالله مجاهد: «وعده صورت گرفت که مردم بدخشان از پروسه محو کوکنار حمایت میکنند و هیچ نوع مزاحمت به آن پروسه نخواهند داشت. همچنان کسانی که در اعتراضهای چند روز قبل متضرر شده بودند به مشکلات آنها رسیدگی خواهد شد و منبعد هیچ نوع نزاع در این مورد رخ نخواهد داد.»
با وجود ادعای طالبان، اعتراضها در ولسوالیهای داریم و ارگو بدخشان پایان نیافته اند.
جنگجویان تازهنفس طالبان با تجهیزات و امکانات پیشرفته جنگی شامل ۱۰ عراده تانک و ۳۰ عراده رنجر در ولسوالیهای درایم و ارگو مستقر شدند.
شاخه خراسان داعش مسوولیت انفجار شهر فیضآباد را برعهده گرفت.
مولوی عبدالکبیر: «در افغانستان جای برای تعصبات قومی، سمتی و زبانی و نفاق وجود ندارد. عدالت در روشنایی شریعت اسلامی بالای همه بهگونه یکسان تطبیق میشود.»
جنبش اعتراضی زنان تخار: طالبان نه تنها در بدخشان، بلکه در سایر ولایات نیز بر مردم “ظلم” روا میدارند.
روند سبز: همه جنگجویان بدخشانی از صفوف ارتش طالبان در بدخشان برکنار شدند و تنها در صفوف پولیس طالبان در بدخشان شماری طالبان محلی حضور دارند که تصفیه آنها هم آغاز شده است.
نمایشگاه صنایع دستی و فرآورده های محلی تحت نام “عالیست، افغانیست” در شهر فیض آباد برگزار شد.
زلزلهای به بزرگی ۴.۱ ریشتر بخشهایی از استان بدخشان را لرزاند. از تلفات و خسارات گزارش نشده است.
پنجشنبه، ۲۰ ثور
محمد ایوب خالد، والی بدخشان اعتراضات مردم بدخشان را «بهانهجویی» عنوان کرد.
طالبان خدمات مخابراتی در ولسوالیهای درایم و ارگو را قطع کردند.
طالبان چهار تن را در پیوند به انفجار روز گذشته در شهر فیض آباد بازداشت کردند.
حمید خراسانی: مردم حق دارند در برابر طالبان اعتراض کنند. «اگر بدانم که نظام قومی و سمتی است، یکی لحظه در آن حضور نخواهم داشت.» او به فصیحالدین فطرت مشوره داد از لشکرکشی علیه مردم بدخشان جلوگیری کند.
جمعه، ۲۱ ثور
سخنگوی فرقه ۲۱۹ عمر ثالث در بدخشان: عملیات محو کوکنار در ولسوالیهای درایم و ارگو آغاز شد.
دوشنبه ۲۴ ثور
شام یکشنبه در شهر فیض آباد صدای انفجاری عظیم و درپی آن صدای شلیک گلوله در فضای شهر شنیده شد.
از متن فراخوان معترضان ولسوالی ارگوی ولایت بدخشان: «حمله طالبان تروریست به خانه، عزت، ناموس و شرافت ما در ولسوالی ارگو باعث قیام و ایستادگی مردم شد که از سوی طالبان متعصب مورد حمله قرار گرفتیم.»
معترضان ارگو شعار دادند که آنها برای دفاع از عزت و ناموس شان حاضر اند که جانهای شان را قربانی کنند.
در پی درگیری میان طالبان و افراد ملکی در روستای برلاس شهرستان ارگو دو تن به نامهای زیدالله و حاجی عبادالله کشته و ۱۳ تن دیگر زخمی شدند.
شمار کشتهشدگان در بدخشان به سه تن و شماری زخمی ها ۲۵ تن رسید.
طالبان ۶۰ نفر از معترضان را از شهرستان ارگو بازداشت و به شهر فیضآباد منتقل کردند.
دفتر مطبوعاتی فرقه ۲۱۹ عمرثالث طالبان در بدخشان: اعتراض مردم روستاهای برلاس ولسوالی ارگو «هنگام تخریب کشت تریاک، با دستگیری چند تن از محرکین این رویداد، پایان یافته و وضعیت بهگونه عادی قرار دارد.کار تخریب مزارع خشخاش ادامه دارد.»
وزارت داخله طالبان: ۲۵۲ جریب کشت خشخاش را در ولسوالیهای درایم، بهارک، ارگو، کشم و فیضآباد تخریب شد.
سهشنبه ۲۵ ثور
باشندگان بدخشان اجساد سه معترض کشته شده در شهرستان ارگو را به خاک سپردند.
مردم محل: آرامش به شهرستان ارگو برگشته و طالبان تخریب کشتزارهای کوکنار را از سر گرفته اند.
باشندگان بدخشان: در نتیجهٔ سیلابها راه مواصلاتی ولسوالیهای پنجگانه دروازها مسدود شدند و طالبان تا کنون در زمینه هیچگونه همکاری نکردهاند.
آیاوام: به دلیل تخریب جادهها نمیتوانیم در مناطق دورافتاده بدخشان با لاریها کمکرسانی کنیم.
پنجشنبه، ۲۷ ثور
باشندگان برلاس برای دومین روز در «حبس خانهگی» بسر میبرند و طالبان به هیچکسی اجازه تجمع را نمیدهند.
استخبارات طالبان دو طالب محلی به نامهای جیحون و میلاد را در شهر فیض آباد دستگیر کرد.
معاون والی بدخشان: «مجموع تقریبن کشت ۳۵ الی ۴۰ هزار جریب زمین در این ساحات تخریب شده است.»
رئیس ارکان فرقه عمر ثالث: «تقریبن از اردوی ملی به تعداد یک هزار نفر روی محو کشت کوکنار کار میکنند.»
باشندگان ولسوالی گیلان غزنی که به کابل آمدهاند، از نبود خدمات بهداشتی، مخابراتی و مکتب شکایت دارند.